Բնության պահպանության միջազգային միությունը (ԲՊՄՄ) (անգլ.` International Union for Conservation of Nature, IUCN) միջազգային ոչ առևտրային բնապահպանական կազմակերպություն է, որը զբաղվում է Երկիր մոլորակի կենսաբազմազանության պահպանման խնդիրների լուսաբանմամբ։ Հիմնադրվել է 1948 թվականին։ Նպատակն է աշխարհի բոլոր կազմակերպություններին տրամադրել աջակցություն և օգնություն՝ պահպանելու բնության ամբողջականությունն ու բազմազանությունը, բնական պաշարների բանական և էկոլոգիապես կայուն օգտագործման ապահովումը։ Հիմնական գործունեության ոլորտներն են բնապահպանական մոնիթորինգի իրականացումը, բնության պահպանության պահանջների, գործողությունների ծրագրերի մշակման, բնապահպանական ոչ կառավարական կազմակերպություններին աջակցությունը, տեղեկատվության տարածումը, խորհրդատվության տրամադրումը և այլն։ Գլխավորում է Միջազգային Կարմիր և Կանաչ գրքերի կազմման ու հրատարակման աշխատանքները։ Անց է կացնում կոնգրեսներ, որոնք տեղի են ունենում տարբեր երկրներում, կազմում է բնատեսակների ցանկեր, որոնք պահպանման կարիք ունեն։ Կազմակերպությունն ունի ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի դիտողի կարգավիճակ։

Նուբարաշենի աղբավայրը հիմնվել է 1960թ.-ին, և արդեն 56 տարի այստեղ է կուտակվում մայրաքաղաքի ու հարակից բնակավայրերի ամբողջ աղբը: Այն մեծ հիմնածնդիր է ոչ միայն էլոլոգիական առումով, այլ նաև մարքուր օդի աղտոտման, մարդկանց հիվանդությունների գլխավոր պատճառն է:

Իմ կարծիքով Նուբարաշենի աղբանոցը ավելի ամքուր դարձնեու համար պետք է նախ տեսակավորել աղբը, վերամշակել և օգտագործել կենցաղում ՝ արդեն վերամշակված աղբը: Այնուհետև պետք է այրել այն աղբերը ՝ որոնք վերամշակման ենթակա չեն, կամ հող լցնելու միջոցով այդ տարածքում աճեցնել ծառեր և այլ բուսատեսակներ կենդանիների և թռչունների բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու համար, Աղբը վերամշակելը ոչ միայն կօգնի մարդկանց, այլ նաև թռչուններին և կենդանիներին նրանց համար սնունդ գտնելով: Հաջորդն լուծումը կլինի այն, որ մարդկանց կարգելվի տվյալ տարածքում աղբ թափելը, և տարբեր սարաքավորումների միջոցով աղբերը կվերամշակվեն և նորից կկիրառվեն առօրյա կյանքում:

Կազմել 20 հարց Ամուլսար: Վտանգված է արդյոք Սևանա լիճը ֆիլմի վերաբերյալ

1. Ինչու՞ են բնապահպանները դեմ Ամուլսարի հանքավայրի շահագործմանը:
2. Ամուլսարի շահագործումից հետո վտանգ կսպառնա՞ մարդկությանը:
3. Ըստ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության կա՞ այնպիսի սարքավորում, որը ամբողջությամբ կհսկի ջրերը:
4. Վտանգվա՞ծ է արդյոք Սևանա լիճը:
5. Արդյո՞ք երկրաբանները և փորձագետները կողմ են Ամուլսարի շահագործմանը:
6. Բնապահպանները հավատու՞մ են, որ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության ստեղծած սասրքավորումը կկարողանա հսկոլ ջրերի ռիսկը:
7. Ե՞րբ են վերջին անգամ կատառվել հետազոտություններ Ամուլսարում:
8. Ըստ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության քանի տոննա ոսկի կա Ամուլսար հանքավայրում:
9. Ըստ բնապահպանի ի՞նչ կլինի, երբ տարիներ հետո դադարեցվի Ամուլսարի շահագործումը:
10. ԿԿարողանա պետությունը վերալանգնել բնությանը հասցրած վնասը, երբ դադարեցվի Ամուլսարի շահագործումը ըստ բնապահպանի:
11. Ըստ բնապահպանության նախարարի արձանագրվե՞լ են օրենքի խաղտումներ Ամուլսարում:
12. Ըստ Ամուլսարի ծրագրի ի՞նչ կլինի «Լիդիան Արմենիա» ընկերությունը:
13. Ամուլսարի ծրագրին մասնակցե՞լ են համաշխարհային ֆինանսական ընկերություններ:
14. Ըստ բնապահպանի միջասգային ստանդարտներ ներմուծելով կլուծվի՞ Ամուլսարի խնդիրը:
15. Ըստ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության հաշվարկվե՞լ են բոլոր ռիսկերը:
16. Ի՞նչ քիմիակամ միացություններ են պարունակվում հանքավայրում:
17. Կարո՞ղ է այդ հանքավայրերում եղաց քիմիական միացությունները վտանք սպառնա մարդկությանը և բնությանը:
18. Ամուլսարի շահագործումը խախտու՞մ է Սևանի մասին օրենքը:
19. Ամուլսարի շահագործումը վտանգու՞մ է Հայաստանի քաղցրահամ ջրերի ռազմավարական պաշարները:
20. Ըստ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության կա՞ ջրերի կառավարման համակարգ:

Սովորաբար, սննդային թունավորումներն առաջացնում են սրտխառնոցի, փսխումի և լուծի համադրություն, իսկ երբեմն էլ կարող է ուղեկցվել ավելի լուրջ ախտանիշներով։
Մանրէական սննդային թունավորումներ․ որովայնային ցավերը, փորլուծությունը, փսխումը կարող են արդեն սկսվել անորակ սնունդ օգտագործելուց մեկ ժամ հետո։

Վիրուսային սննդային թունավորում․ փսխումը, սրտխառնոցը, փորացավերը, գլխացավերը, դողէրոցքը և սարսուռը սկսվում են վարակված սննունդն օգտագործելուց 12-48 ժամ հետո։
Սննդային քիմիական թունավորում․փսխումը, փորլուծությունը, քրտնելը, գլխապտույտը, ակնախնձորում ճնշման զգացողությունը, բարձր թքարտադրությունը, գիտակցության խառնաշփոթը և որովայնային ցավերը սկսվում են վարակված սնունդն օգտագործելուց 30 րոպե հետո։

Բոտուլիզմ․ Տեսողության կամ խոսքի մասնակի կորուստ, մկանային թուլություն, կուլ տալու դժվարություն, չորություն բերանում, մկանների կաթված, որն սկսվում է գլխից և տարածվում մարմնով, և փսխում։

Ինչպե՞ս օգնել թունավորման դեպքում
«Առաջին հերթին պետք է հիվանդին մեծ քանակությամբ ջուր խմեցնել, որպեսզի նա կարողանա փսխել։ Հարկավոր է նաև խմել մեծ քանակությամբ սորբետ, օրինակ ակտիվացված ածուխ (10 կգ քաշին՝ 1 հաբ)։ Եթե առողջական վիճակը չի բարելավվում, ապա անհրաժեշտ է խորհրդակցել բժշկի հետ, քանի որ հայտնի չէ, թե ինչպիսի հնարավոր բարդություններ կարող են առաջանալ ապագայում », – ասում է բժիշկ Տատյանա Պասիկովսկայան։
Հիվանդին հեղուկ տալիս ավելի լավ է օգտագործել մարգանցովկայի թույլ լուծույթ կամ, մաքուր՝ փոքր ինչ աղի լուծույթ։ Հակավոր է խմել ավելի քան մեկ լիտր ջուր, որից հետո մատերով լեզվի արմատին սեցմելու միջոցով հարկավոր է սրտխառնոց առաջացնել։ Կրկնել այնքան, մինչև ստամոքսից մաքուր ջուր թափվի։ Ստամոքսը լվանալուց հետո անհրաժեշտ է տուժածին տալ աբսորբացնող միջոց։ Այն իր մեջ է ներծծում թունավոր մասնիկները և օգնում է նրանց դուրս գալ օրգանիզմից։ կարելի է նաև մաքրող հոգնա անել։
Արյան մեջ անցած թույներն հեռացնելու համար անհրաժեշտ է հաճախակի և քիչ-քիչ ջուր խմել, իսկ ավելի լավ է, չգազավորված հանքային ջուր։ Օրգանիզմին կորցրած հավասարակշռությունը վերականգնելու համար կարող են օգնել ռեգիդրոնը կամ հումանա-էլեկտրոլիտը։ Եթե կատարված միջոցառումները չեն օգնում, ապա անհապաղ բժիշկ կանչեք։

7STOPPED
Նաև անմիջապես բժիշկ կանչեք, եթե․
• Դուք ճանաչեցիք բոտուլիզմի ախտանշաններ, այնպիսին, ինչպիսին են խոսելու կամ տեսողության կորուստը, մկանային թուլությունը, կուլ տալու դժվարությունը, բերանում չորությունը, մկանային կաթվածը և սրտխառնոցը։
• Դուք ճանաչեցիք սննդի քիմիական թունավորման ախտանիշներ․ փսխում, փորլուծություն, քրտնարտադրություն, գլխապտույտ, ակնախնձորում ճնշման զգացողություն, թքարտադռություն, գիտակցության խառնաշփոթ և որովայնային ցավեր։
•եթե կասկած կա, որ թունավորումը սունկից է
•Փսխելը և դիարեյան լուրջ բնույթ ունի և շարունակվում է երկու օրից ավել
• Տուժողը երեխա է, մեժահասակ կամ թույլ իմունիտետով մարդ։

Սննդային թունավորումը կանխող միջոցառումներ

• Համոզվեք, որ կենդանական ծագում ունեցող սնունդը համապատասխան ջերմային մշակում է անցել

• Մի կերեք լավ չեփված միս և թերխաշ ձու։ Գնելուց առաջ ստուգեք մսի պահպանման ժամկետը։

• Հետևեք, որ կերակրատեսակը պատրաստելիս հում մսի, հավի կամ ձվի մասնիկները չընկնեն այլ սննդամթերքի վրա։

• Ձուն, միսը, ծովամթերքները Կամ կաթը երկար ժամանակ մի թողեք սենյակային ջերմաստիճանում։

• Հում միս, ծովամթերք, թռչնամիս մշակելուց հետո ձեռքերը, կտրատելու տախտակը և դանակները լվացեք տաք ջրում՝ հակամիկրոբային միջոցներով։

• Խուսափեք օգտագործել չպաստերիզացված կաթ կամ դրանից պատրաստված կաթնամթերքներ։

• Հում բանջարեղենն ու մրգերը օգտագործելուց առաջ լավ լվացեք։.

7STOPPED
•Խմեք միայն պաստերիզացված հյութեր և ուշադրությունդարձրեք պահպանման ժամկետին։

• Կենդանիներ հետ շփվելուց հետո ձեռքերն օճառով լվացեք

Հոդվածի հղումը